Rekeningrijden: hoe werkt het?
De overheidsplannen voor rekeningrijden krijgen steeds meer vorm. Autobestuurders betalen bij deze variabele heffing per kilometer en gram CO2. Dit is nodig om het klimaatakkoord te halen en zal de files doen afnemen, is de gedachte. Hoe werkt rekeningrijden precies?
Wat is rekeningrijden?
Rekeningrijden is een kilometerheffing voor automobilisten. Bestuurders betalen een bedrag per gereden kilometer en gram CO2. Het is mogelijk dat bijvoorbeeld een kastje in de auto de stand bijhoudt. Of elektronische meetpunten op de weg kunnen kilometers gaan registreren. Hoeveel je betaalt zal van verschillende factoren afhangen, zoals:
- Het type auto
- Locatie
- Tijdstip
Wie bijvoorbeeld in de spits rijdt, gaat straks meer betalen dan een bestuurder die een rustiger tijdstip uitkiest. En wie een auto heeft die veel CO2 uitstoot, tast waarschijnlijk dieper in de buidel dan eigenaren van een schonere auto. Ook de locatie zou kunnen meetellen: iemand die in een stadscentrum rijdt, is dan gemiddeld duurder uit.
Waarom rekeningrijden?
Het idee van rekeningrijden is dat de maatschappelijke kosten worden betaald door de weggebruikers zelf en dat het wegennet efficiënter wordt benut. De verwachting is dat weggebruikers de auto bewuster zullen gebruiken. Hierdoor neemt de uitstoot van CO2 en stikstof af. Ook hoopt de overheid dat rekeningrijden de files doet afnemen.
Gevolgen voor automobilisten
De gevolgen zijn voor elke autobestuurder verschillend. De huidige wegenbelasting is een vast maandbedrag, gebaseerd op het type auto waarin je rijdt (gewicht en brandstof) en de provincie waarin je woont. Rekeningrijden moet de wegenbelasting vervangen. Hoeveel bestuurders per kilometer gaat betalen, is nog niet duidelijk. Gemiddeld rijden mensen zo’n 13.000 kilometer per jaar. Volgens Han ten Broeke van Bovag gaan deze mensen erop vooruit. (Zakelijke) rijders die bovengemiddeld veel rijden, zullen in de toekomst waarschijnlijk meer betalen.
Hoe ver zijn de plannen?
Rekeningrijden is nog niet ingevoerd. Er wordt al sinds 1999 over gesproken, maar tot concrete plannen kwam het nooit. De NOS meldt op mei 2021 dat het ‘nog maar de vraag is’ of rekeningrijden in het volgende regeerakkoord wordt vastgelegd. Toch komt rekeningrijden, in verschillende termen, in de meeste verkiezingsprogramma’s terug.
Een obstakel is de uitvoering van het rekeningrijden. Welke manier de overheid ook kiest, het zal flinke kosten met zich meebrengen. Denk aan de kosten voor de kastjes in elke auto of de elektronische meetpunten op de weg.
Meerderheid voorstander van rekeningrijden
Een meerderheid van de Nederlanders (58 procent) wil autobelasting betalen naar gebruik, zo blijkt uit onderzoek van Multiscope uit juli 2021. Ook al liggen de precieze regels nog niet vast. Het is bijvoorbeeld nog onduidelijk of rekeningrijden ook voor motorrijders en bestuurders met een elektrische auto gaat gelden.